Pablo Picasso, życiorys i pierwsze obrazy

Pablo Ruiz Picasso urodził się 25 października 1881 roku w hiszpańskiej Maladze. Jego matką była Maria Lopez Picasso, po której przejął nie tylko cechy wyglądu, ale i nazwisko. Nazwisko ojca wydawało mu się zbyt pospolite, dlatego też od ukończenia 17 roku życia obrazy podpisywał jako Picasso. Talent plastyczny Pablo Picasso przejawiał od wczesnych lat dzieciństwa. Pierwszym mistrzem wielkiego malarza był sam ojciec - Jose Ruiz Blasco. Jose był wybitnym rysownikiem, konserwatorem zabytków i malarzem. Mały Pablito podpatrywał go, gdy malował swoje ulubione gołębie. Ptaki były wszechobecne w dzieciństwie Pabla, dlatego też chętnie je rysował, ćwicząc swój warsztat. Podobno, zanim zaczął cokolwiek mówić, już dobrze władał ołówkiem. W twórczości Pabla Picassa motyw gołębi pojawia się wiele razy. Jak podaje wiele źródeł, gdy trzynastoletni Pablo kończy obraz swego ojca, ten oddaje mu hołd i wszystkie swoje pędzle, nie mogąc wyjść z podziwu.

Gołębie

Pierwsze obrazy, które namalował jako dziecko, utrzymane były w duchu realistycznym. Przedstawiał życie rodziny lub uroczystości religijne. Le Picador jest pierwszym ukończonym obrazem dziewięcioletniego artysty.

Le picador

Pierwsza komunia zaś przedstawia rodziców i klęczącą siostrę Lolę (Dolores), która była pierwszą, ulubioną modelką Pabla Picassa. Druga, młodsza siostra artysty - Conchita zmarła w wieku 7 lat na błonicę.

Pierwsza komunia

W 1897 roku tworzy obraz Nauka i miłosierdzie. Wielki malarz uczęszczał do prestiżowych szkół. Najpierw kształcił się w Hiszpanii; m.in. w Barcelonie, w Szkole Sztuk Pięknych, a później we Francji. Pierwsza wystawa 150 prac młodego Pabla Picassa odbywa się w popularnym, artystycznym lokalu Cztery koty. Hiszpański malarz dwukrotnie się ożenił i był ojcem czwórki dzieci. Miał też wiele romansów. I z Picassa była niezła sztuka. Jedną z dwóch córek nazwał Paloma, co po hiszpańsku oznacza - gołąb. Paloma Picasso zrobiła światową karierę jako projektantka mody.

Nauka i miłosierdzie

Okres błękitny i okres różowy. Co w duszy gra

Twórczość Picassa jest bardzo różnorodna i kolejne jej etapy doskonale pokazują, jak ewoluuje. Ciągłe poszukiwania twórcze spowodowały, że dzieła utrzymane początkowo w tonie realizmu (pierwsze prace, okres błękitny, różowy), w dalszym okresie przyjęły nowy, bardziej radykalny styl.

W wieku 19 lat hiszpański malarz wyruszył na podbój Paryża. Towarzyszem młodzieńczej podróży był przyjaciel i awangardowy artysta - Carlos Casagemas. Na Wystawie Światowej w Paryżu, w 1900 roku, obraz Picassa Ostatnie chwile reprezentuje Hiszpanię.

Właściciel awangardowej galerii Ambroise Vollard organizuje w 1901 roku indywidualną wystawę Pabla Picassa. Jego prace zawisły wśród dzieł największych malarzy, takich jak Vincent Van Gogh czy Paul Cézanne. Vollard był mecenasem Picassa w okresie błękitnym i różowym. Jego twórczość doceniła Gertrude Stein - kolekcjonerka obrazów i pisarka. Stein została przyjaciółką artysty. Pablo Picasso stworzył portret Gertrudy Stein, który ukazał niezależną indywidualistkę. Portret Gertrudy daleki był od kanonu kobiecości, ukazywanego w malarstwie. Nie była subtelną pięknością, ale fascynowała Picassa intelektem i sposobem bycia. Pozowała artyście kilkadziesiąt razy. Dzieło wędrowało z nią, gdy przeprowadzała się do kolejnych mieszkań. Zgodnie z jej testamentem, obraz przekazano do muzeum w Nowym Jorku.

Portret Gertrudy Stein

Okres błękitny przypada na lata 1901-1904. Wszystkie obrazy przepełnione są melancholią i zadumą, a dominującą kolorystykę stanowią błękity. Płótna przedstawiają osoby ubogie, żyjące w ascetycznych warunkach. Ich sylwetki są wychudzone i pozbawione życia. Kolor błękitny to wymowny symbol tego, co duchowe. Cierpienia, z którym należy zmierzyć się samemu. Obrazy ukazujące ponurą tematykę, powstały w czasie, gdy Picasso cierpiał na depresję, w wyniku samobójczej śmierci przyjaciela - Carlosa Casagemasa.  Pablo Picasso sam przyznał, że malował na niebiesko, bo nieustannie myślał o śmierci Carlosa. W tym czasie przebywał w Barcelonie. Dwie siostry. Stary żyd z chłopcem, Życie oraz Stary gitarzysta to najbardziej reprezentatywne płótna z okresu błękitnego.

Dwie siostry

Stary żyd z chłopcem

Życie

Stary gitarzysta

W dalszym okresie, w 1904 roku w życie Pabla Picassa wkroczyły pogodne barwy, co widać na jego obrazach.  Osiada na stałe w Paryżu i zamieszkuje w Montmarte, artystycznej dzielnicy. Dołącza do lokalnej bohemy artystycznej. Poznaje jedną ze swoich muz - Fernande Olivier, z którą przez siedem lat tworzy związek. Pablo Picasso odchodzi od tematu smutku i ubóstwa. Okres różowy (1904-1906) to jeszcze tonacje niebieskie, ale ustępują na rzecz różu i kontrastów. Również postaci przedstawione na jego obrazach są inne, pojawia się zmysłowość i erotyka. Okres różowy to często sceny z życia cyrkowców, a nie osoby żyjące w beznadziei. Bohaterami odtąd są artyści cyrkowi: arlekini, klauni lub akrobaci. Z okresu różowego artysty należy wymienić płótna: Rodzina Akrobatów, Chłopiec z fajką,  Akrobatka i młody arlekin oraz Macierzyństwo.

Rodzina akrobatów

Chłopiec z fajką

Akrobatka i młody arlekin

Macierzyństwo

Pablo Picasso uwielbiał odwiedzać cyrk Medrano, którego różowy namiot było widać z oddali. Świat tańca i zabawy zainspirował artystę. Prace Picassa okresu błękitnego i różowego przedstawiają egzystencjalne, ponadczasowe tematy: życie, przemijanie, śmierć, miłość, radość, zabawa. Wszystko, czego sam doświadczył. Nie ukrywał, że jego twórczość to forma prowadzenia pamiętnika, który zapisywał obrazami.

Twórcze eksperymenty i narodziny kubizmu

Pablo Picasso był coraz dalej od realizmu. Pod wpływem sztuki iberyjskiej i afrykańskiej, rozpoczął twórcze eksperymenty. Prymitywna sztuka afrykańska zainteresowała wielkiego malarza, jak i innych artystów. Fascynowała go swoboda, prostota i spontaniczność dzikiej sztuki. Potęga natury, drugi Eden, mający uzdrowić zepsutą Europę. Należy pamiętać także, że to prace Paula Cézanne’a miały wielki wpływ na Picassa i narodziny kubizmu.  Następne lata dały początek kubizmowi, cechującemu się uproszczeniem formy. Nie był to kierunek artystyczny w pojęciu, jaki znamy, tylko skutek twórczych poszukiwań. Swoista ucieczka przed dyscypliną tradycyjnego malarstwa. Inspirowany afrykańskimi maskami, przedstawia postaci w geometrycznych formach. Uproszczenie i silna geometryzacja to wstęp do kubizmu, którego twórcą jest  Pablo Picasso z Georges’em Braque. Obaj artyści spotykali się codziennie, by rzucać sobie twórcze wyzwania i dyskutować.

Panny z Awinionu

Panny z Awinionu (1907), których twarze przypominają afrykańskie maski, otwierają okres prekubistyczny. Są symbolem rewolucji; zmiany myślenia o malarstwie i jego formie. Kubizm analityczny cechowało nakładanie wielu geometrycznych form na płótno. Układ tych elementów tworzył postać lub obiekt, wyglądający mało realistycznie. U podstaw zasady kubizmu analitycznego leżała zasada, mówiąca, że przedmiot malarski zostaje rozbity na wiele drobnych płaszczyzn. Pablo Picasso nie lubił teoretycznych założeń kubizmu, który nie był dla niego filozofią ani teorią. Był twórczością i formą ekspresji. Za manifest kubizmu uważana była premiera utworu scenicznego Parady, do której scenografię zaprojektował Picasso. Podczas prób do sztuki poznał Olgę Chochołową- primabalerinę, którą rok później poślubił. Kubizm hermetyczny i syntetyczny to ostatnie odmiany nurtu. W tym czasie Pablo Picasso pracował też z ceramiką, mozaiką i kolażem.

Parada

Okres twórczości powojennej Picassa

W powojennym okresie twórczość Picassa weszła w nowy wymiar. Nieustanne poszukiwanie form ekspresji i wojna, spowodowały, że zaangażował się w życie polityczne. Gdy w Hiszpanii w roku 1936 wybuchła wojna domowa, opowiedział się po stronie republikańskiej. W 1937 roku Pablo Ruiz Picasso maluje apokaliptyczną Guernicę - na zamówienie republikańskiego rządu Hiszpanii. Choć nie tworzył nigdy na zlecenie, zrobił wyjątek, by przeciwstawić się brutalności i okropieństwu wojny. Nie mógł przejść obojętnie wobec wojny, trawiącej jego ojczyznę. Obraz wystawiony był w Pawilonie Hiszpanii, na Wystawie Światowej w Paryżu. Swoimi wymiarami przypomina malowidło historyczne, upamiętniające zbombardowane hiszpańskie miasto-Guernika.

Guernica

Picasso wstąpił do Francuskiej Partii Komunistycznej, a okres II wojny światowej spędził w Paryżu. Pablo Picasso w 1948 roku odwiedził Polskę, w której odbył się Pierwszy Światowy Kongres Intelektualistów w Obronie Pokoju we Wrocławiu. Na ścianie mieszkania na warszawskiej woli, gdzie się zatrzymał, namalował słynną Syrenkę. Natomiast  Muzeum Narodowemu w Warszawie podarował kolekcję barwnych druków, rysunków i ceramiki. Choć nigdy wcześniej jego twórczość nie była zaangażowana politycznie, malował obrazy antywojenne. Wśród najbardziej znanych wymienić należy: Wojna, Pokój, Masakra w Korei. Okres twórczości powojennej Picassa był różnorodny i niepoddający się klasyfikacji. Obrazy powojenne zaś przepełnione niepokojem, chaosem i śmiercią.

Wojna

Pokój

Masakra w Korei

Lazurowe Wybrzeże i twórczy chaos

Na południu Francji spokoju szukało wielu artystów. Klimatyczne uliczki, dobre wino, malownicze widoki. Pablo Picasso kochał Lazurowe Wybrzeże, do którego powrócił po wojnie w 1946 roku. Przypominało mu jego rodzinną Malagę. Dwa lata później przeprowadził się do miasteczka Vallauris. Ostatnie 12 lat życia spędził w Mougins. Drugą żoną Picassa, w 1961 roku zostaje sprzedawczyni ceramiki- Jacqueline Roque, najbardziej tajemnicza z kobiet Picassa, której chętnie dedykował obrazy. Wiele lat po śmierci męża Roque popełnia samobójstwo.

Niespokojny duch Picassa nieustannie poszukiwał, zmieniał i ulepszał. Mawia się, że u podstaw geniuszu Picassa leży chaos. Jego pracownia charakteryzowała się nieładem. Zbierał wszystko to, co nam wydaje się niepotrzebne: sznurki, serwetki, stare koperty, gazety. Uwielbiał papier, na którym nie tylko rysował, ale gniótł go i darł, układając kolaże. Pablo Ruiz Picasso uwielbiał przechowywać różne rzeczy, jakby była w nich zaklęta jego dusza. Dla Picassa chaos stanowił inspirację i pobudzał kreatywność. Natomiast w przedmiotach codziennego użytku odnajdywał piękno. Papier był nie tylko środkiem do celu, ale jedną z wielu form artystycznego wyrazu. W ciągu całego życia wielki malarz stworzył  147 800 tysięcy dzieł sztuki.

Był świadomy swojej twórczości, którą określił w jednym zdaniu: Cztery lata zajęła mi nauka malowania jak Rafael, ale całe życie uczę się malować jak dziecko. Rzeczywiście gdyby porównać obrazy z dzieciństwa z późniejszą twórczością, odnieść można wrażenie, że pierwsze obrazy malował dojrzały artysta, zaś te późniejsze- dziecko. Chociaż jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych malarzy, prace artysty nie każdemu się podobają, i nie wszyscy rozumieją jego sztukę. Pablo Picasso twierdził, że jesteśmy zbyt przyzwyczajeni do oglądania sielskich obrazków, nie prowokujących dyskusji, dlatego malował krzywy nos lub twarze przypominające afrykańskie maski. Zasad uczył się po to, by je łamać. Chciał, by akceptowano nie tylko piękno i harmonię, również to, co niedoskonałe, awangardowe. Wszak taki właśnie jest świat. Piękny, ale też  niedoskonały i różnorodny.

Kobiety z Algieru

Prace Pabla Picassa są jednymi z najdroższych na rynku sztuki. Kobiety z Algieru zostały sprzedane w 2015 roku za rekordową w historii sztuki cenę - 179,4 milionów dolarów.

Jeśli chcesz poczuć się jako wielki artysta, ale brakuje Ci odwagi namalować własne dzieło, wypróbuj malowanie po numerach Artimento. Szeroki wybór obrazów czeka na Ciebie w sklepie Artimento.